Kiedy i u kogo może wystąpić jaskra?

Jaskra to jedna z najczęściej występujących chorób oczu. W skrajnych przypadkach może doprowadzić nawet do ślepoty. WHO wskazuje, że na jaskrę choruje aż 80 milionów osób wieku od 40 do 80 lat. Tylko w Polsce zmaga się z nią aż 800 000 osób, a w zdecydowanej większości są to kobiety. Za rozwój jaskry odpowiada przede wszystkim nadmierny wzrost ciśnienia wewnątrz gałki ocznej.

Czym jest jaskra?

Jaskra stanowi grupę chorób, która cechuje się wzrostem ciśnienia wewnątrzgałkowego. Równolegle postępuje zanik nerwu wzrokowego, który łączy siatkówkę z mózgiem. Nerw wzrokowy stopniowo zaczyna obumierać, co doprowadza do powstawania ubytków w polu widzenia. W rezultacie do mózgu jest przekazywany coraz bardziej uszczuplony obraz. Stanowi jedną z najczęstszych przyczyn ślepoty. 

Jaskra została zakwalifikowana przez WHO jako choroba cywilizacyjna. Rozwój tej choroby oczu jest ściśle skorelowany z rozwojem cywilizacji i zmianą trybu życia wśród społeczeństwa. 

Jakie są przyczyny rozwoju jaskry?

Przyczyny rozwoju jaskry umotywowały podział choroby na jaskrę wtórną i jaskrę pierwotną. Jaskra wtórna jest  konsekwencją inną chorób rozwijających się wewnątrz gałki ocznej, m.in. stanów zapalnych. Jednak naukowcom nieudało się ostatecznie ustalić głównej przyczyny powodującej rozwój jaskry. Jaskra pierwotna posiada niezidentyfikowane przyczyny rozwoju. Ponadto wyróżnia się także jaskrę wrodzoną, która spowodowana jest przez występowanie nieprawidłowości w budowie gałki ocznej. 

Grupa ryzyka narażona na rozwój jaskry

Predyspozycje do rozwoju jaskry dostrzegalne są u osób które:

  • w najbliższej rodzinie posiadają przypadki jaskry, 
  • są w wieku powyżej 40 lat, 
  • posiadają zaburzenia krążenia obwodowego, 
  • zmagają się z chorobami sercowo-naczyniowymi (m.in. nadciśnienie tętnicze krwi), 
  • narażone są na silny stres, 
  • posiadają choroby oczu, np. uraz, retinopatia cukrzycowa, zaawansowane wady wzroku, 
  • cierpią na migreny lub bóle głowy
  • stosują niektóre leki, np. kortykosteroidy, doustne środki antykoncepcyjne. 

Jakie są objawy jaskry?

Jaskra rozwija się niedostrzeżenie. Dopiero później u osoby chorej zaczynają występować jej charakterystyczne symptomy. W rezultacie jaskra objawy posiada następujące:

  • światłowstręt, 
  • obniżenie ostrości widzenia, 
  • dostrzeganie mroczków lub tęczowych kół, które pojawiają się podczas patrzenia na źródło światła, 
  • coraz częstsze łzawienie oczu, 
  • trudności w przystosowaniu wzroku do ciemności, 
  • zmniejszanie pola widoczności, rozpoczynające się od obrzeży. 

Na zaawansowanym etapie choroby dochodzi do zamknięcia kąta przesączania, co uniemożliwia odpływ cieczy wodnistej, dochodzi do dużego wzrostu ciśnienia śródgałkowego. Wówczas osoby chore odczuwają silne bóle oka i głowy, dochodzi do rozwoju nudności i wymiotów. Równolegle zwiększa się potliwość ciała i spowalnia akcja serca. Na rogówce rozwija się obrzęk, co znacząco obniża poziom ostrości wzroku. 

Leczenie jaskry

Po zdiagnozowaniu jaskry na podstawie przeprowadzonych badań, wdrażana jest właściwa terapia. Ma ona umożliwić zmniejszenie ciśnienia śródgałkowego. Możliwe jest to za pomocą metod farmakologicznych lub zabiegowych. Najczęściej w pierwszej kolejności wdrażane są leki umożliwiające odpływ cieczy wodnistej z gałki ocznej lub wpływające na ograniczenie ilości jej wytwarzania. Najczęściej są to krople do oczu. Jeżeli na tym etapie leczenia nie będą dostrzegalne pożądane rezultaty, to występuje możliwość leczenia zabiegowego – laseroterapii lub leczenia operacyjnego. 

Uszkodzenia spowodowane przez jaskrę są nieodwracalne. Leczenie umożliwia wyłącznie wyhamowanie postępu choroby, co pozwala zachować jak największe pole widzenia. 

Profilaktyka jaskry

Najistotniejszym elementem profilaktyki jaskry są systematyczne badania okulistyczne. Umożliwiają wczesne wykrycie choroby i stopują jej dalszy rozwój. Jednocześnie bardzo ważne jest wdrożenie właściwego leczenia chorób serca, nadciśnienia tętniczego i cukrzycy. Osoby obciążone chorobami ogólnoustrojowymi powinny kontrolować ciśnienie tętnicze krwi i poziom cukru we krwi. W przypadku osób z cukrzycą, zalecane jest coroczne wykonywania badania dna oka. 

Tagged