krwiaki nadtwardówkowe

Krwiaki nadtwardówkowe – przyczyny, objawy i leczenie

Krwiaki nadtwardówkowe powstają na skutek urazu głowy, gdy krew pojawia się między kością czaszki a oponą twardą. Objawem pojawienia się krwiaka jest dwukrotna utrata przytomności. W 75% przypadków krwiak nadtwardówkowy związany jest ze złamaniem kości czaszki, co stanowi zagrożenie dla życia, dlatego należy niezwłocznie udać się do szpitala na oddział ratunkowy.

Na skutek urazu głowy, z uszkodzonych tętnic wypływa szybko krew, która gromadzi się nad oponą twardą. Krwawienie powiększa się aż do momentu, gdy uszkodzone naczynie zostanie uciśnięte lub zamknięte przez gromadzącą się krew. Ponieważ czaszka nie może się rozszerzyć, aby zrobić miejsce dla gromadzącej się krwi, krwiak zaczyna uciskać na mózg. W wyniku tego dochodzi do chwilowej utraty przytomności. Następnie poszkodowany pacjent wraca do świadomości i przez różnie długi okres (od kilku minut do kilku godzin) może funkcjonować w miarę normalnie. Jednak w miarę powiększania się krwiaka stopniowo narasta ból i zawroty głowy, pojawiają się nudności i wymioty oraz zaburzenia świadomości i przytomności. Pojawiają się też różne objawy neurologiczne, m.in.: niedowład jednej połowy ciała oraz poszerzenie jednej źrenicy i brak jej reakcji na światło.

W wyniku gromadzenia się krwi w przestrzeni pomiędzy oponą twardą a kośćmi czaszki dochodzi do wzrostu ciśnienia śródczaszkowego, pojawiają się objawy ogniskowe (np. porażenie połowicze – po przeciwnej stronie niż krwiak oraz poszerzenie źrenicy po stronie krwiaka) i zwolnienia akcji serca. Po kilku godzinach od urazu pacjent ponownie traci przytomność.

Wzrost ciśnienia śródczaszkowego jest bardzo niebezpieczny, gdyż gromadząca się krew uciska mózg, co może doprowadzić do zatrzymania oddechu, zaburzeń krążenia i zgonu.

Krwiaki nadtwardówkowe — przyczyny

Na skutek urazu głowy następuje złamanie kości czaszki i uszkodzenie naczyń biegnących po ich wewnętrznej powierzchni. Dochodzi do wynaczynienia krwi tętniczej tętnic oponowych, najczęściej z tętnicy oponowej środkowej mózgu lub jej odgałęzień.

Rzadziej zdarza się, że krew formująca krwiak nadtwardówkowy jest pochodzenia żylnego. Dzieje się tak w przypadku uszkodzenia żył śródkościa, gdy dochodzi do złamania kości ciemieniowych lub kości potylicznej i uszkodzenia zatok żylnych opony twardej.

Krwiaki nadtwardówkowe — objawy

Krwiaki nadtwardówkowe powstają na skutek urazu głowy. Jeśli towarzyszy mu utrata przytomności, należy pilnie zgłosić się na izbę przyjęć do szpitala. Lekarz powinien zlecić badanie tomograficzne głowy.

Jeżeli najpierw doszło do utraty przytomności, a upadek i uderzenie w głowę były jej następstwem, może to być objawem niedokrwienia mózgu (np. na skutek udaru mózgu bądź niedostarczenia wystarczającej ilości krwi do tkanki mózgowej na skutek zwężenia tętnic szyjnych lub kręgowych). Zawroty głowy i zaburzenia równowagi poprzedzające upadki i urazy głowy, mogą być również objawem innych chorób neurologicznych, zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego oraz zaburzeń funkcji błędnika.

W celu dokładnego wyjaśnienia dolegliwości – właściwej diagnostyki i leczenia należy zgłosić się do lekarza.

Krwiaki nadtwardówkowe – leczenie

W zależności od stanu chorego, objętości krwiaka i tempa jego narastania możliwe są dwa typy leczenia:

zachowawcze, kiedy krwiak jest wielkości < 15 mm i jego obecność nie powoduje przemieszczenia struktur mózgu w linii środkowej > 5 mm. Leczenie polega na obserwacji chorego, do momentu, aż krwiak ulegnie upłynnieniu. Wówczas można usunąć go poprzez wykonanie jednego otworu trepanacyjnego. Specjalnym wiertłem wykonuje się otwór, przewiercając kość czaszki w miejscu, w którym jest obecny krwiak.
operacyjna ewakuacja krwiaka, która wykonywana jest, jeśli pacjent trafił do szpitala po drugiej utracie przytomności i z szybko narastającymi objawami, a jego stan kliniczny gwałtownie się pogarsza. Taki pacjent, nawet bez wykonywania tomografii komputerowej jest kwalifikowany do natychmiastowego leczenia operacyjnego.

Obecność krwiaka nadtwardówkowego może doprowadzić do zgonu, dlatego należy poddać się sugerowanym przez lekarzy interwencjom i ściśle stosować się do zaleceń.