W sezonie kleszczowym jesteśmy narażeni na zakażenie boreliozą – groźną chorobą przenoszoną przez te pajęczaki. Boreliozę można wyleczyć, jednak ważna jest jej wczesna diagnostyka. Dowiedz się, jak przebiega diagnostyka boreliozy oraz jak uniknąć zakażenia.
Jakie choroby przenoszą kleszcze?
Chorobą, którą najczęściej przenoszą kleszcze, jest borelioza. Wywołują ją bakterie Borrelia burgdorferi, które mogą znajdować się w ślinie pajęczaka. Borelioza jest w pełni wyleczalna, jednak ważna jest jej wczesna diagnostyka. Nieleczona może wywoływać m.in. zaburzenia neurologiczne, takie jak np. pogorszenie pamięci, kłopoty z koncentracją, zaburzenia mowy czy zaburzenia czucia. Charakterystycznym objawem wczesnej boreliozy jest tzw. rumień wędrujący, który jednak występuje tylko u ok. 30–60% zakażonych.
Oprócz boreliozy od kleszcza można zarazić się także:
- kleszczowym zapaleniem mózgu;
- ludzką anaplazmozą;
- bartonellozą;
- tularemią;
- babeszjozą;
- riketsjozą;
- leptospirozą.
Diagnostyka boreliozy – jakie badania obejmuje?
Jak już wspomniano wyżej, boreliozę można wyleczyć, jednak na skuteczność terapii wpływa moment rozpoznania choroby.
Badania w kierunku boreliozy obejmują kilka etapów:
- wstępna diagnostyka boreliozy – na tym etapie wykonuje się badania na obecność przeciwciał IgG i IgM przeciwko Borrelia burgdorferi. Przy negatywnym wyniku i braku objawów klinicznych następuje koniec diagnostyki, natomiast w razie wątpliwych wyników należy wykonać testy potwierdzenia;
- testy potwierdzenia – w razie pozytywnych lub niejednoznacznych wyników wstępnych badań wykonuje się testy potwierdzenia przeciwciał IgG i IgM metodą Western-Blot;
- w razie trudności diagnostycznych wykonuje się badania dodatkowe: oznaczenie krążących kompleksów immunologicznych (KKI), test CD57+ / CD3- oraz badanie LTT metodą ELISPOT.
Diagnostykę boreliozy można prowadzić w ALAB laboratoria.
Profilaktyka boreliozy – minimalizuj ryzyko ukąszenia
W związku z tym, że szczepionka na boreliozę nie została opracowana, najskuteczniejszą formą ochrony przed tą chorobą jest minimalizowanie ryzyka zakażenia. Co możesz zrobić w tym celu?
- Wybierając się do lasu na łąkę, zasłaniaj ciało. Załóż długie spodnie, skarpety i wysokie buty, a także chroń głowę i kark.
- Używaj środków odstraszających kleszcze.
- Po powrocie do domu dokładnie obejrzyj całe ciało, sprawdzając, czy w skórze nie znajduje się wkłuty kleszcz.
- W przypadku ewentualnego ukąszenia, jak najszybciej usuń kleszcza. Ryzyko zakażenia jest tym wyższe, im dłużej kleszcz znajdował się w ciele.
Jak prawidłowo usunąć kleszcza?
Po powrocie do domu z miejsc, w których istnieje potencjalne ryzyko ukąszenia przez kleszcza, należy dokładnie obejrzeć całe ciało. Jeżeli okaże się, że kleszcz jest wkłuty w skórę, należy go usunąć w bezpieczny sposób. W tym celu dokładnie umyj ręce. Następnie chwyć kleszcza możliwie jak najbliżej skóry za głowę (unikaj ściskania korpusu). Użyj do tego pęsety lub specjalnych szczypczyków, które możesz znaleźć w aptekach.
Wyciągnij kleszcza jednym ruchem do góry i upewnij się, w skórze nie zostały żadnego fragmenty pajęczaka. Następnie dokładnie zdezynfekuj miejsce ukąszenia. Pamiętaj, że im mniej czasu minie od momentu ukąszenia przez kleszcza, tym mniejsze jest ryzyko zakażenia.